Moda Literatürü

Moda Literatürü

Moda, kadınlar için hayati önem taşır. Yılın trendleri, moda aksesuar, kıyafet ve ayakkabıları, son moda renkler giyim tarzımızı üstelik sokak modasını da belirler. Alışveriş yaparken çoğu zaman almak istediğimiz kıyafetin türünün, kesiminin, deseninin ya da modelinin adını bilmeyiz. Bu sebeple de çoğu zaman aradığımızı bulmakta zorlanırız. Ya da çok beğendiğimiz bir elbise modelini hazır bulamayıp, diktirmek isteriz ama bazı moda terimlerini bilmediğimizden bir türlü hayalimizdeki elbiseye ulaşamayız. Moda sözlüğünü oluşturmak bizden modanızı ve stilinizi yaratmak sizden… Biz moda jargonlarını yazalım, siz doğru kombinlerle şıklığınıza zarafet katın. Sizler için moda literatürünü yazdık. Bakalım bu kelimelerin anlamları nedir ve moda literatüründe bu sözcükler ne demektir…

Alfabetik olarak moda terimleri sözlüğü :

(Parantez içlerinde Türkçe okunuşunu da yazdık ancak unuttuğumuz veya literatüre eklemek istediğiniz başka bir terim varsa lütfen yorum kısmından belirtiniz)

A

• Aba: Geniş, kaba ve sert kumaş türü.
• Adventure: Serüven.
• Agraf: Giysiyi kapatmak, birleştirmek, tutturmaya için metal çengelli ve halkalı tutturmaçtır.
• Ajur: Delikli ve gözenekli örgü türüdür.
• Aksesuar: Detay demektir. Genellikle ikinci derecede öne çıkan ayrıntılar için kullanılan bir terimdir.
• Alpaka: Kuru ve parlak görünüşlü, tiftik karışımlı bir kumaş türü olup genellikle yazlık giysi imalatında kullanılır.
• Alamode: Alamod son moda anlamına gelir.
• Androgyn (Androjen): Bu terim kadın ve erkek kumaşlarının, kadın ve erkek kıyafet kesimlerinin bir arada kullanılmasını ifade ediyor. Tam anlamıyla cinsiyetsizliği anlatan bu akım geleceğin modasına yön verecek.
• Animal Print: Hayvan derilerinin desenleri taklit edilerek oluşturulmuş kumaşlara denir. Zebra ya da leopar desen gibi…
• Anvelope: Üst üste kapanan modellere denir.
• Aplike: Düz ya da desenli kumaştan kesilen motiflerin başka bir kumaşa işlenmesidir.
• Apre: Tekstilde kullanılan kumaş ya da deri materyalinin cilalanması için kullanılan bir maddedir.
• Asker Çuhası:  Askeri üniforma yapımında kullanılan kaba ve hafif keçeleşmiş bir kumaş çeşididir.
• Atlas: Saten kumaşa benzeyen ancak kumaşta çözgü ipliği daha fazla olup, atkı ipliği daha kalın kumaş türüdür.
• Avangart (Avant-garde): Çağdaş, özgün ve farklı bir stil demektir. Kontrast renklerin sıkça kullanıldığı bir giyim tarzıdır. Avangart giyim tarzı için midi boylar, asimetrik, yırtmaçlı elbiseler örnektir.

• 

  B

• Baggy (Beggi): Şu sıralar yükselen trendlerde sıkça görebileceksiniz. Baggy bol anlamında daha çok pantolonlarda kullanılıyor.Bol pantolon denebilir.
• Baguette bag: Uzun ancak küçük ve dar çanta modelleri.
• Batik: Bir tür kumaş baskı ve boyama tekniği olup, Kumaş balmumu tabakaları ile  istenen desene göre örtülüp boyanır. Sonrasında balmumu çözdürülerek desen elde edilir.
• Biye: Kollara, yakaya ve eteklere başka bir renkte ince şerit halinde çekilen kıyafet detayıdır
• Blazer (Bleyzır): Dar kesimli ve pensli ayrıca da düğmeli kısa ceketlere denir. Smart casual stildeki bu şık ceketler elbise ile harika duruyor.
• Blouson (Bluzan): Kalçaya sıkı bir şekilde oturarak biten kısa fakat bol bir spor bluz çeşididir.
• Body (Badi): İngilizcede vücut anlamına gelen kelime, giyimde vücudu deri gibi saran ve bacak arasında birleşen kollu, kolsuz giysidir.
• Bohem: Bohem stili oldukça renkli bir görünüme sahiptir. Genellikle hippi görünümü ve retronun bir karışımıdır.
• Boho: Modada boho tarzı rahat ve özgürce akan bir giyim şekli demektir. Uzun ve dökümlü etekler ya da elbiseler ve köylü tarzı bluzları içerir. Boho modasının kumaşı genelde boncuklu ya da işlemelidir.
• Bootie (Buuti): Bootie en feminen ve seksi ayakkabılardan biridir. Botların bileklere düşürülmüş ve bazen de önü açık haline bootie denir. Şık ve zarif atkılarıyla kadınların yıllardır gözdesidir.
• Boyfriend Jean: Bol, yırtık ve paçaları kısa kot pantolonlara verilen addır.
• Brocard (Brokar): Gümüş ve sırma iplik işlemelerine verilen addır. Bu sezon kazak ve tuniklerde karşımıza çıkıyor.

• 

  C

• Camisole (Kamisol): Kadınların giydiği saten pijama üstüne verilen isimdir.
• Camisore (Kamisor): Kadınların giydiği iş gömleği demektir.
• Capri (Kapri): Diz altı pantolon demektir.
• Cardigan (Kardigan): Yakasız yün ceket ve hırkalara denir.
• Chino (Çino): Son yıllarda modası geçmeyen renkli, ekstra dar kesimli, cepli ve paçaları bir parça kısa erkek pantalonlarına chino denir.

• 

• Clutch (Kılaç): Askısız ve elde taşınan clutch çantalar kare ya da dikdörtgen şeklinde tasarlanmış küçük gece elbisesini tamamlayan aksesuar çantalarıdır.
• Compoze (Kompoze): Sakin, sade, yalın demektir.
• Confort (Konfor): Rahat ve günlük yaşamı kolaylaştıran.
• Confort Fit: Rahat kesimli giysi demek olup geniş kalıbı sayesinde giyende ferahlık ve bolluk hissine neden olan formdur.
• Contrast (Kontrast ): Modada zıt renklerin, karşıt ve aykırı renk, motif veya modellerin kullanılması.
• Cool Chic (Kuul şik): Şık, feminen ve çabasız ve doğal bir biçimde şık görünmenin diğer adı. Üzerine çok uğraşılmamış bir görüntü günümüzde tercih ediliyor.
• Country style (Country stayl): Kır ya da kasaba veyahut köye ait bir kaba stil demektir.
• Couture (Kutır): Dikişçilik, terzilik. Kişinin özel zevkine göre özel tasarım elbise anlamındadır.
• Çizgi: Bir noktanın belirli bir yöne doğru yönelmesi demektir.
• Çima: Tekstil imalatında 1 milimetre üstten çekilen süs dikişi anlamına gelir.

• D

• Dandy Look: Erkeksi ve maskülen çizgideki kıyafet ve aksesuarların kadınlar tarafından feminenlik ile kombin edilerek giyilmesidir. Örneğin şık bir elbisenin üzerine fötr şapka takmak ya da gömleğin üzerine kravat bağlamak gibi…

• 

• Degage (Degaje): Elbisenin yaka veya göğüs bölümünde kumaşın gevşek bırakılması ile elde edilen kesime denir.
• Demode: Modası geçmiş demek.
• Diagonal (Diyagonal): Enlemesine çizgiler, yatay çizgi.
• Distortion (Distorsiyon): Şeklini bozmak, deforme etmek demektir.
• Doku: Yüzey yapısı.
• Domese:  Domesko da denilen kendinden dokumalı Hint kumaşı.
• Döminent: İki ton arasındaki ara renk.
• Döpiyes (deux piéces):   İki parçalı kıyafet olan ve etek ile ceket kombini.
• Drapaj: Drape gibi dökümlü asimetrik modellerin kumaş, kağıt  gibi materyaller ile mankenin üzerinde çalışılmasına denir.
• Drape (Drape): Genellikle elbise ve eteklerde kullanılan kumaşın kat kat büzülerek kullanılması demek.
• Dublifast: Çift taraflı kumaş. İki kumaş dokunup ortada ipliklerle birleştirilir. İki yüzün de renk ve deseni birbirinden farklı olabilir.
• Düşes: Parlak, düzgün, akıcı, ağır bir saten kumaş türüdür.

• E

• Empirme: Farklı renkte boyanan kumaş üzerine desen ve zemin basma işi.
• Empire-Stil: Bel oyuntusu yerine göğsün altında sonlanan robası ve vurgulanan dekolteli kıyafet.
• Espadril: Bez ayakkabı çeşididir.
• Elegant (Elegan): Şık ve sade elbise.

• F

• Fashion (Feyşın):  Moda demek olup; Giyim, makyaj ve dekorasyon gibi çeşitli alanlarda toplumun büyük bir kesimine yaygın olan demektir.
• Fashion Victim (Feyşın victım): Moda kölesi, modaya kurban olan.
• Fay: Atkıda az bir çıkıntı yaparak sıkıca dokunan parlak bir ipek türüdür.
• Flat: Yassı ve düz topuklu yüksek ökçeli ayakkabı.
• Floral: Çiçek desenli elbise.
• Frotaj: Yüzeyin üzerine kağıt konularak alttaki görüntünün alınması için boya ile yüzeyin ovalanarak kopyalanması.
• Full skirt (Ful sikört): Büzgülü bol etek. Kloş etek. Bele oturan, aşağıya doğru genişleyen diz boyunda etek. Genellikle pilili çan etek modeli.
• High heel (Hay hiil): Yüksek ökçeli, yüksek topuk ve küt topuklu ayakkabı modeli.

• G

• Güvez: Patlıcan moru rengi. Mora yaklaşan koyu kırmızı renk.
• Gusto: Zevk
• Gaze: Giysilerin, gömleklerin, eteklerin daha şık görünmesi için dikişin 5 mm., 7 mm. üstten çekilen süs dikişi tekniğine gaze dikişi denir.

• H

• Himation: Uzun ve kalın pelerin şeklinde antik Yunan kıyafeti.
• Haute Couture (hot kutür):  Kişiye özgü tasarım, ısmarlama giysi demek olsa da genellikle özel müşterilerin zevkine göre hazırlanan giyim tarzıdır.
• Hint Sarısı: Kehribar sarısı rengine yakın sarının bir tonu.

• I

• It (it): Hem cool hem moda demek olup, hem de popüler insanlar için kullanılan bir kelime.  it t-shirt (tişört), it woman (kadın), it jeans gibi… Ancak kullanırken dikkat edilmeli, çünkü bir hayvan ismiyle karıştırılabilir.
• İpek: İpek böceğinden elde edilen ve kumaş üretiminde kullanılan esnek ve parlak tel.
• İpek Saten: Pürüzsüz parlak ipek demektir.

• J

• Jabot: Bluz ve elbiselerin dantel veya volan ile süslendiği şık kumaş türü.
• Jorjet: Yüzeyi pürüzlü, ince ve hafif, bluz, eşarp, şal gibi giysilerde kullanılan, ipek veya ipek taklidi pamuk karışımlı kumaşa  jorjet denir. İpek Jorjet, Krep Jorjet, Pamuklu Jorjet gibi.

• K

• Kloş: Uçlarına doğru çan biçiminde açılan etek türüne kloş etek denir.
• Kapitone: İki kumaş arasına pamuk, elyaf veya yün gibi yumuşak materyallerin yerleştirilerek yapıldığı dikiş tekniği.
• Kitsch (kiç): Almanca’da gerçek olmayan, sahte, çakma, ucuz ve göründüğü gibi olmayan anlamındadır. Altın görünümlü gümüş gibi.
• Kardigan: Önden düğmeli örgü ceket.
• Klasik: Modası geçmeyen her zaman geçerli olan klasik giyim tarzı.
• Koleksiyon: Giyim sektörü tarafından piyasaya tanıtılan modellerin tamamı.
• Krepdöşin: Çin krepi de denilen yumuşak ve akıcı, vücuda yapışmaz, buruşmaz yüksek kalite bir ipek türüdür. Çok parlak olmayıp tiril tiril giysiler için kullanılır.
• Kontur: Şeklin sınır çizgisi demektir.
• Kreasyon: Renksel ve çizgisel tasarım.

• L

• Lady Chic (Leydi şik): Hanımefendi fakat aynı zamanda seksi kadın modeli.
• Look (Luuk): Görünüş, bakış demektir.

• M

• Manchon (Manşon): Elleri ısıtmak için ve aynı zamanda çanta işlevi de olan rulo şeklindeki kürk aksesuar.
• Masculin (Maskülen): Erkeksi moda tarzı.
• Melanj: Karışık ve çeşitli şeylerden oluşturulan stil.
• Metropolitan: Büyük şehir.
• Mink: Küçük vizonun kürkü.
• Missomi: Tüylü bir iplik türü.
• Mistik: Gizemli.
• Moccasin (Mokasen): Bağcıksız ayakkabı. Genellikle süet ayakkabılar için kullanılan bir terim.
• Moda Resmi (illüstrasyon): Giysi giyildiğinde silüet üzerindeki duruşu ve oranlarını görmek amacıyla yapılan, moda ve giyim tarzında çizimlerden oluşan bir sanat.
• Modelist: Modacının tasarladığı modeli kıyafete dönüştürmek üzere çizgi aşamasından alarak malzeme ile kalıplara dönüştüren teknisyen.
• Modern: Yılların akımlarını spor elementlerle birleştirip gelecekte yaşatmak isteyen giyim tarzı.
• Muare: Su dalgası veya ağaç kabuğu gibi yanar döner görünümlü, tafta benzeri bir kumaş çeşidi.
• Must Have (Mast hev): Olmadan olmaz, onsuz olmaz veya mutlaka olmalı anlamındadır.
• Mutasyon: Değişime uğrama, başkalaşım.

• O

• Op-Art-desen: Op-Art, “Optical Art’ın kısaltması olup, optik sanat demektir. Op-art desenler, keskin geometrik ya da üç boyutlu olabilme veya hareket halinde göz yanıltma için kullanılır.
• Optimist: Doğal yapısı gereği her şeyin iyi tarafını gören, iyimser olan.
• Organze: Sert, hafif parlak ve şeffaf ipek kumaş.
• Ornate: Gösterişli, şatafatlı.
• Orient (Oryent): Batı dünyası yerine Doğu dünyasının tarzını benimseyen moda terimi. Uzakdoğu etkisinin hissedildiği oryantal Uzakdoğu çizgileriyle orient modası.

• P

• Parka: Soğuğa karşı kalın bir üst giyim eşyası. Kapüşonlu kaban.
• Peplum (Peplum): Elbise, etek ve ceketlerin bel bölümüne monte edilmiş ek etek parçası.
• Pencil Skirt (Pensıl sikört): Dar siluetli, belden dize doğru inerken daralan diz boyunda etek modelidir. Türkçe adı Kalem Etek. Hareket özgürlüğünüz azaltsa da kalem etekler vücut hatlarını belli etmeleri nedeniyle seksi görünmek isteyen kadınlar tarafından sıklıkla tercih edilirler.
• Pret A Porter: Hazır giyim ve konfeksiyon demektir.
• Prezantasyon: Tanıtım, sunuş, huzura çıkarma.
• Polikromi: Çok renklilik anlamındadır.
• Promosyon: Bir ürünün topluma tanıtılması.
• Proportion (Proporsiyon): Oran demek olup, parçaların birbirine olan oranları anlamında kullanılmaktadır.
• Proses: Süreç demektir.
• Prototip: Model olarak alınan asıl orijinal örnek.
• Prova: Bir kıyafete son şeklini vermeden önce kıyafeti giyecek kişinin üzerinde yapılan düzeltme denemesi.

• R

• Raport: Kumaşın yüzeyinde görülen şekillerin, kumaşın deseninde tekrar eden en küçük birimi.
• Redingota: Bel kısmı dikişsiz, bedene oturan ve eteklere doğru genişleyerek çan etek formuna bürünen manto türüdür.
• Regular Fit: Geniş veya dar kalıplı olmayan, normal kesimli, normal kalıplı standart giysilerdir.
• Reprezantasyon: Temsil etmek veya  figür resmi demektir. Yeniden tanıtım da denebilir.
• Retro: Geri dönüş demek olup, modada geçmişe dönüş eğilimi anlamına gelir.
• Ritim: Monotonluktan kurtarmak için estetik hareketler eklemek.

• S

• Sadelik: Basit ve sade formlu giyim tarzı.
• Sangin: Tekstil üretiminde kullanılan demir oksitli ve kremit rengi bir boya.
• Sepia (Sepya): Siyah renge çok yakın tonda koyu kahverengi.
• Silhouette (Silüet): Bir nesnenin sadece kenarları çizilerek yapılan resmi demek olup,  moda tasarımcısı kullanılacak kumaşa ve tasarlayacağı giyeceğe göre silüeti seçer ve hayalindeki kıyafeti bu silüet üzerinde giydirir.
• Skinny (Skini) : Tayt gibi vücudu saran, bedene tam oturan dar modelli giysiler.
• Skinny Jean (Skini ciin): Bedeni saran kot çeşidi.
• Slim-fit: Vücut hatlarını belirginleştiren, dar kesimli, vücuda oturan ve giyeni daha ince gösteren dar kalıplı kıyafetlerdir.
• Sock (Sok): Diğer adı Soket olup, kısa çorap anlamına gelmektedir.
• Sofistike: Karmaşık yapılı.
• Soft: Yumuşak, sadeleştirilmiş.
• Stil: Tasarımcının giysilerdeki ortak anlatım tarzı.
• Stiletto: Hem yüksek ve hem de ince topuklu kadın ayakkabısı stiletto olarak adlandırılır.
• Styliste (Staylist): Stilist, giysilerde kendi seçimiyle, çizgileri ve kullanılacak kumaşı ve diğer malzemeleri seçen ve bunların hazırlanışını denetleyen kişidir.
• Straplez: Omuzların tamamen açık olduğu, bedeni saran ve belde biten küçük kıyafet.

• Ş

• Şifon: İpek veya sentetik olan hafif ve şeffaf bir kumaş çeşidi.
• Şömizye: Takma kollu, kolları manşetli, önden düğmeli ve küçük yakalı klasik bluz demektir.

• T

• Tailleur (Tayyör): Kıyafet bütünlüğünü yansıtarak bedene oturan etek ve ceket takımına denir.
• Ton: Aynı rengin açıktan koyuya derecelenmesidir.
• Ton Chauds (Sıcak Tonlar): Turuncudan kırmızıya, sarıdan kahverengiye kadar ton-ton giden tonlardır.
• Ton Lokal: Temel ton demektir.
• Ton Monte: Yükselen ve şiddetli ton.
• Ton Froid (Soğuk Tonlar): Beyaz olan, limon sarısından, yeşil ve mavili, siyaha kadar olan tonlardır.
• Tonlama: Devamlı kullanılan renk düzenlenmesidir.
• Tranquil (Trankuil): Sakin ve huzurlu.
• Trenchcoat (Trençkot): Beli kalın kemer ile veya kendi kuşağıyla bağlanan her mevsim giyilebilen pardösü.
• Trend: Eğilim, yönelim demektir.
• Trend Setter: Modayı yani trendleri belirleyen kişi.
• Triko: İnce gözenekli ve rahat dokuma türü.
• Truvakar: Uzun ceket ya da kısa manto anlamı da olmakla birlikte dirsekte biten kol boyuna da truvakar kol denir. Moda literatüründe 3/4 kol olarak da bilinir. Fransızca trois-quarts kelimesinin Türkçe karşılığı olarak 3 çeyrek demektir.
• Tweed (Tüvit): Yüzeyi kabarık bir şekilde dokunan yünlü bir kumaş çeşidi. Tweed ceketlerde sıklıkla kullanılan bir kumaş türüdür.

• U

• Unisex: Tek cins anlamına gelmektedir.
• Ultramarin: Ultra mavi yani Lacivert renk demektir.
• Urban: Kent hayatı anlamındadır.
• Used-Look (Yuuzıd luk) Kullanılmış görünüm demek olup, aslında yeni olmakla birlikte eski ve yıpranmış görünümlü giysiler.

• V

• Valör: Aynı rengin en koyusundan, en açığına kadar derecelerine valör denilir.
• Vintage (Vintıc):  Geçmiş dönemlere ait tek ve özel parça veya koleksiyonlara verilen isimdir.
• Volant (Volan): Verev kumaştan kavisli olarak kesilip, giysiye dar kenarlarından düz eklendiğinde geniş tarafıyla fırfıra dönüşen parça. Fırfır yapılacak parça düz kesilip büzgülerle zenginleştirilir. Volanda ise büzgü yoktur.

• W

• Wedge (Vec): Hasır, tahta ve mantar gibi çeşitleri olan dolgu topuklu ayakkabı demektir.

Moda literatüründe sıkça kullanılan terimleri ve kelimeleri sizin için derledik. Sizlerin de eklemek istediğiniz terimler veya sözcükler varsa aşağıdaki yorum kısmından gönderebilirsiniz.